In 1989 schreef ik mijn eerste ‘grote’
compositie, de kameropera ‘Where the cross is made’ naar een toneelstuk van
Eugene O’Neill. Het stuk werd uitgevoerd op een schip, de logger Azart, dat nog
altijd - tegenwoordig onder de naam ‘Ship of Fools’ - de wereldzeeën bevaart in
een poging met muziek en theater de volkeren te verbroederen.
Tenor Bert Luttjeboer vertolkte de rol van dr.
Higgins en deed dat met verve. Ik mocht hem graag en toen hij kort na afloop
van het project aan aids bleek te lijden – waar je in die tijd nog aan dood
ging – melde ik me zonder meer aan als buddy. Dat betekende dat ik twee keer in
de week, op vaste tijden, licht huishoudelijk werk deed en hem gezelschap hield
in zijn woning aan de Bloemgracht. Daar zag ik ook voor het eerst een pillendoos.
Bert moest gigantische hoeveelheden medicijnen verstouwen, die allemaal keurig
gerangschikt op dag en uur in vakjes voor hem klaarlagen. Zonder morren spoelde
hij handenvol pillen weg met water of limonade. Toen we het er een keer over
hadden moest hij lang naar het juiste woord zoeken; door de ziekte, of
misschien wel door de medicijnen leed hij aan afasie. ‘Ik heb...’ stamelde hij,
‘ik heb...’ Hij keek me met grote ogen aan. Ik zag hem zoeken naar omwegen en
synoniemen voor wat hij me probeerde te vertellen. ‘Ik heb een... een enorme...
Pillenslikdiscipline!’ schreeuwde hij. We schoten allebei in de lach. Bert
heeft het niet gered. Het was nog net voor de cocktail die ze tegenwoordig
hebben.
Bibian had ook zo’n doos voor haar pillen.
Elke zondag vulde ze die netjes voor de hele week. En ook zij slikte haar
medicijnen zonder morren, uiterst gedisciplineerd. Het ene medicijn diende om
de bijwerkingen van het andere te onderdrukken, en ga zo maar door. Vooral
palliatief: pijnbestrijding. Toen Bibian zieker werd wisselden de medicijnen
elkaar in steeds hoger tempo af. Als het ene niets deed was er altijd wel een
alternatief dat wellicht betere perspectieven bood. Bezorgers van de apotheek
kwamen op het laatst bijna dagelijks bij ons aan de deur met nieuwe ladingen
pillen, drankjes en ampullen. Ondertussen krepeerde Bibian van de pijn of was
ze ver weg in een morfine waas. De ochtend na haar dood ben ik alle resterende
medicijnen meteen terug gaan brengen. Ik kon de aanblik van al die doosjes met
doordrukstrips niet meer verdragen. Twee king-size boodschappentassen vol.
Enige dagen later ontving ik – met gemengde gevoelens - een handgeschreven
condoleance kaart van de apotheek.
Een bittere pil
BeantwoordenVerwijderenje bent afgevallen
BeantwoordenVerwijderenaan de foto te zien
je moet goed eten
mensen vragen zich af
hoe je dit allemaal kunt
die rode draad van het leven
maar een goed mens
recht zoals jij je rug
en gaat door
ook na de dood
van de liefde van je leven
hoe moeilijk dat ook is
je hebt door alles
wat je al hebt meegemaakt en gezien
een goede leerschool gehad
en dat komt je nu van pas
wij lezers kunnen je alleen steunen
in het onpeilbaar verdriet