woensdag 8 augustus 2012

Muziek


Een groot deel van mijn leven wijdde ik aan het componeren en consumeren van ‘nieuwe muziek’, ook wel modern klassieke muziek genoemd of - nog slechter - ernstige muziek. Er ging een wereld voor me open van onvermoedde klanken en geluiden en er bleek logica te schuilen in veel abstractere samenklanken dan ik ooit had gehoord.
Voor niet ‘ingewijden’ nauwelijks nog als zodanig herkenbare muziek kon mij hevig ontroeren en een heel palet aan emoties oproepen.
Totdat Bibian ongeneeslijk ziek werd. Van de ene dag op de andere bleek het componeren van nieuwe muziek totaal irrelevant geworden. Stravinsky, Stockhausen of Scelsi bijna obsceen om naar te luisteren.
Eerst kon ik eigenlijk geen enkele muziek meer verdragen, was de afwezigheid van geluid al oorverdovend genoeg. Dat was een schokkende ontdekking voor de componist en de musicus in mij.
Ik herinnerde me dat ook mijn vader, in de laatste fase van zijn uitgezaaide prostaatkanker geen muziek meer kon verdragen. Hij begon muziek ‘de laagste van alle kunsten’ te noemen en herriep zijn grote liefde voor de muziek van Parker, Davis en Adderley. Ik begreep er niets van, maar er viel niet over te praten. Ook over de dodelijke ernst van zijn ziekte viel trouwens niet te praten, hij kon zijn eigen sterfelijkheid niet aanvaarden.
Waar ik wel naar kon luisteren en gaandeweg een steeds grotere behoefte aan kreeg waren de ‘simpele’ drie-akkoorden liedjes van Johnny Cash, Gillian Welch of The Beatles. Korte verhaaltjes over de grote menselijke thema’s: liefde, dood en eenzaamheid, zonder veel pretentie verpakt in een sterke melodie uitgesmeerd over een paar coupletten en een refrein.
Zo sloeg ik ook weer aan het componeren. Bibian en ik gaven onze doodsangst vorm in simpele liedjes, puttend uit dezelfde eeuwenoude traditie.
Over de muziek op haar begrafenis was Bibian heel stellig. Geen overdadig georkestreerde requiems of het langzame deel uit mijn onvolprezen vioolconcert of solo sonate: liedjes. En er moest echt gezongen worden, niet uit de cd speler.
Van mij verlangde ze een onberispelijke vertolking van ‘Wild Horses’ van The Rolling Stones.
Wat de betekenis is van het bovenstaande weet ik zelf ook niet. Het is zeker niet bedoeld als een pleidooi tegen nieuwe muziek. Het heeft me in elk geval weer eens aan het denken gezet over het belang en de waarde van wat al zolang ik mij kan herinneren zo’n grote rol in mijn leven speelt: muziek.

6 opmerkingen:

  1. Muziek verzacht, verrast, verwondert, vervliegt. Laat je meenemen. In klanken voor altijd bij elkaar.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Klaas, ik schaam me eigenlijk om het je te zeggen. Maar je blog over muziek maakt mij nu heel eerlijk. Robert Long heeft een liedje geschreven over iemand die zomaar 's nachts overlijdt.
    Als je om mij huilt, doe maar niet dan. Elke avond zette ik de foto van mijn vriend op het scherm van de pc en luisterde naar Als je om mij huilt. Uren achter elkaar hetzelfde liedje en ik huilde wel. Heel hard. De avond was voor mij met de foto en het liedje. En huilen, heel erg huilen!
    Overdag ben je stoer en gaat het best! Maar niet echt!
    Muziek helpt.
    Je hebt je eigen liedjes.

    Klaas, luister naar jullie liedjes met een foto van jouw Bieb op je scherm.
    Het helpt. Staar naar de foto, zing keihard mee en huil.

    Kijk, jij bent een componist en ik hoor niet eens of iemand vals zingt dus misschien vindt je me belachelijk.

    Klaas, ciao weer.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dit is de link naar de tekst en een filmpje van het mooie liedje van Robert Long:

      http://www.maxilyrics.com/robert-long-na-zijn-dood-lyrics-ce75.html

      Janneke

      Verwijderen
  3. Ik denk dat muziek, en zeker de wat moeilijk toegankelijke composities, een beroep doen op het stuk hersenen wat emoties reguleert. Zit dat deel vol of is het overbelast, dan blokkeert als het ware de toegang. Lijkt me zo logisch dat je dan even geen connectie msakt. Om ruimte te creëren voor rouw en verdriet. Komt goed Klaas, die passie komt echt terug. Geduld en laat maar even gaan zoals het gaat. Vertrouw op de toekomst. Big hug.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Kan het zijn dat 'ingewikkelde' muziek erg geconstrueerd en intellectueel is, en dat zaken als ziekte, dood maar ook bv. een geboorte erg aards zijn, waar dat intellectuele niveau op dat moment niet bij past? Ook rouwen is erg aards, missen, alleen zijn... Net alsof intellectuele zaken, zoals de muziek waar je het over hebt, maar ook (in mijn geval bv.) 'echte' literatuur, alleen in je leven passen als je een soort overcapaciteit hebt, als niet je hele ziel en zaligheid door rauwe emotie in beslag wordt genomen...

    Mirjam

    BeantwoordenVerwijderen
  5. wilde witte paarden
    laten zich niet vastleggen
    en vangen
    heb eens heel aandachtig
    naar de tekst geluisterd
    het is net als
    stof uit de laatste column
    van bibian

    BeantwoordenVerwijderen