Wat een druilerige dag. De lucht is asgrauw,
het miezert. Geen spectaculair weer; als het nou onweerde, stormde en hagelde,
dan kon ik er nog wat mee. Nu kan ik het alleen maar op mezelf betrekken.
Ik slaap nog altijd slecht, maar ik slik geen
pilletjes meer. Liever moe. Eerst lag ik wakker omdat ik het niet stil kon
krijgen in mijn hoofd, nu lig ik gewoon wakker, te wachten op de slaap die niet
komt.
Ook sterven is wachten, in elk geval voor
degenen die achterblijven.
Ik denk aan Bibian. Ik weet nauwelijks wat er
in haar omging, die laatste uren. Ze zal wel geweten hebben dat het bijna zover
was. Ze wilde opstaan, was boos. Ik zei dat ze moest gaan liggen, dat ze niet
meer op haar benen kon staan. Wat ook zo was.
Een tijdje later zat ze opnieuw op de rand van
het bed. Ik wil opstaan! zei ze nog bozer dan de eerste keer. Ze was het al
bijna niet meer. Bijna alles wat haar tot Bibian had gemaakt was er af. Ze was
een soort boos machientje geworden dat maar niet wilde stoppen met leven. Een
koppig, boos mechaniekje.
Ik legde haar neer. Smeekte haar om te blijven
liggen: geloof me nou, je kunt helemaal niet meer staan, je bent veel te zwak.
Boos dreef ze weg in haar morfine
halfslaap. Het was warm en benauwd in huis. Heel ander weer dan nu. Ik wist –
niet echt natuurlijk, maar toch – dat dit de laatste dag was. Het was op. Haar
veel te korte leven was haast voorbij.
Maar weer kwam ze overeind. Opstaan, zei ze, nu
nog bozer dan eerst. En eindelijk begreep ik wat ze bedoelde. Ze moest naar de
W.C. Door de morfine werkten haar darmen niet goed; duurde het soms dagen voor
er wat uitkwam.
Ik schoof de postoel aan het bed en tilde
Bibian erop. Ze zei niets, maar dit was wat ze wilde. Met een laatste enorme
krachtsinspanning perste ze haar darmen leeg. Ik tilde haar
voorzichtig terug op bed en begon haar te verschonen. Toen ik opkeek zag ik tot
mijn ontzetting dat ze dood was. Ze had niet willen sterven met volle darmen.
Tot op het laatst dikteerde zij de voorwaarden.
Er zijn er die zeggen dat het beter is die
laatste periode van aftakeling te vergeten. Dat ik me beter kan herinneren hoe
het was toen Bibian nog gezond was. Maar waarom eigenlijk? Ik heb tot de
laatste seconde van haar gehouden, van haar moed, haar woede, haar koppige
verzet en haar sterke persoonlijkheid.
Voor mij was ze zeker niet minder mooi in die
laatste ogenblikken. Het zijn immers allemaal kleine stukjes van het mysterie
dat ze voor mij was: Bibian.
Niets vergeten Klaas.
BeantwoordenVerwijderenIn al je tranen, in al je woorden, en er tussen in, schuilt zo veel liefde.
Bijzonder om te lezen.
Wat jullie hadden samen, was mooi, en is mooi.
Liefde.
Oh Klaas uit elk stukje, elke zin, elk woord blijkt steeds maar weer hoe groot jouw liefde voor Bibian is. Ik krijg er kippenvel van! Er zijn maar weinig mensen die het mogen meemaken om echte liefde te kennen. Koester dat alsjeblieft? Liefs, Annemarie
BeantwoordenVerwijderenZoveel liefde!!!!
BeantwoordenVerwijderentjee klaas, ben er stil van! zoveel liefde... jouw mooie lieve Bibian..
BeantwoordenVerwijderenzocht deze week Bibian;s boek maar kon hem in de boekenwinkel niet vinden. dan maar via bol.com bestellen..
Tranen in mijn ogen........wat eerlijk en liefdevol geschreven weer.
BeantwoordenVerwijderenNet de documentaire gezien over je lieve en bijzondere vrouw. Wat schrijf je mooi over jullie leven en jullie liefde. Erg ontroerend en indrukwekkend.
BeantwoordenVerwijderenDit is een erg mooie en heel verschrikkelijke herinnering. De boosheid, van Bibian, die al bijna was verdwenen. Haar wil om leeg en schoon te zijn. Jouw liefdevolheid en schrik , het echte definitieve moment, dat onwezenlijke en onvermijdelijke ervan. Klaas, het was niet wat je wilde, maar wat je werd gegeven.
BeantwoordenVerwijderenWees lief voor jezelf.
Klaas,
BeantwoordenVerwijderenBen jij m'n spiegelbeeld waarin ik alles zie wat ook mij zo bekend is?
Wat was jouw Bibian sterk, net als mijn Janny: regiseren tot het eind!
Vergeet zeker de laatste periode niet, het hoorde bij haar leven, ook al viel het laatste deel niet in het begrip van "kwaliteit van leven". Maar, Klaas, onze vrouwen zijn wel een voorbeeld voor ons geweest en "ergens" weten ze dat we dat ook zien en zullen blij zijn hoe we over ze denken. Ook ik hield een blog bij, ben daar na haar crematie mee gestopt, maar schrijf het e.e.a. gewoon voor mezelf van me af.
Jouw blog lees ik omdat het me helpt en sterkt in mijn verwerking. Dankjewel!
bibian heeft een moeilijk pad begaan
BeantwoordenVerwijderennu moet jij dat pad bewandelen
niets vergeten...........
ze wilde niet
maar ze moest opgeven
er komen bij mij
dingen van 39 jaar geleden
boven drijven
heel ver wegestopt
snijdend............
dus kennelijk nooit verwerkt
blijf schrijven klaas
je helpt niet alleen jezelf
maar ook de lezers
en dat is heel waardevol
Ik bewonder je erg om de diepgaande en liefdevolle manier hoe je van haar gehouden hebt EN de toegewijde manier van verzorging toen het nodig was - dat is een bijzondere intense kracht.
BeantwoordenVerwijderenVaak is het zo dat mensen met emotionele wonden hetzelfde omgaan als fysieke wonden. En in hun verzorging en bescherming er van, alles proberen te vermijden om die pijn van die wond weer te voelen. En zo dus gedrag gaan vertonen om de wond te bedekken - maar die wond heeft zuurstof nodig om te helen. Maar jij daarentegen lijkt zo mooi om te gaan met emtionele verwondingen > je laat ze er zijn en probeert ze niet met je gedrag te verdoezelen om dat je de pijn niet aan kan.
Een krachtige manier om ook je eigen wonden te helen.
Stil....
BeantwoordenVerwijderenNog stiller...
BeantwoordenVerwijderenMijn man Paul, is 26 januari jl. gestorven aan alvleesklierkanker en de manier waarop hij is gegaan is bijna een kopie van wat jij beschrijft, kippevel.
BeantwoordenVerwijderenNa een hele intense en soort vredige nacht zou de dag beginnen en vloog Paul ineens overeind 'ik moet er uit!'Hij leegde zijn darmen en ging. Waar hij is overleden, op de postoel, onderweg naar bed of in bed, ik weet het niet precies. Het was opeens zo hectisch en ik was geschrokken, druk bezig met redderen en toen ik voor mijn gevoel even niet opletten ging mijn Paul. Misschien gaf dat juist aan hem de ruimte die nodig was om te kunnen gaan? Ik heb het hier nog steeds heel moeilijk mee, was zo graag een stukje met hem meegegaan...
Het lezen van jouw blog doet me goed. Het doet mij weer beseffen dat Paul zijn enorme kracht en alles zelf willen doen, een heel groot kado is geweest aan mij en onze dochters. Hierdoor hebben we in de tijd dat we met z'n vieren waren, ondanks de diagnose en het enorme lijden, ook het leven kunnen grijpen en er wat van kunnen maken. Jezus, wat mis ik hem toch en wat is het kaal zonder hem.
Margot