zaterdag 13 oktober 2012

Wachten


Wat een druilerige dag. De lucht is asgrauw, het miezert. Geen spectaculair weer; als het nou onweerde, stormde en hagelde, dan kon ik er nog wat mee. Nu kan ik het alleen maar op mezelf betrekken.
Ik slaap nog altijd slecht, maar ik slik geen pilletjes meer. Liever moe. Eerst lag ik wakker omdat ik het niet stil kon krijgen in mijn hoofd, nu lig ik gewoon wakker, te wachten op de slaap die niet komt.
Ook sterven is wachten, in elk geval voor degenen die achterblijven.
Ik denk aan Bibian. Ik weet nauwelijks wat er in haar omging, die laatste uren. Ze zal wel geweten hebben dat het bijna zover was. Ze wilde opstaan, was boos. Ik zei dat ze moest gaan liggen, dat ze niet meer op haar benen kon staan. Wat ook zo was.
Een tijdje later zat ze opnieuw op de rand van het bed. Ik wil opstaan! zei ze nog bozer dan de eerste keer. Ze was het al bijna niet meer. Bijna alles wat haar tot Bibian had gemaakt was er af. Ze was een soort boos machientje geworden dat maar niet wilde stoppen met leven. Een koppig, boos mechaniekje.
Ik legde haar neer. Smeekte haar om te blijven liggen: geloof me nou, je kunt helemaal niet meer staan, je bent veel te zwak.
Boos dreef ze weg in haar morfine halfslaap. Het was warm en benauwd in huis. Heel ander weer dan nu. Ik wist – niet echt natuurlijk, maar toch – dat dit de laatste dag was. Het was op. Haar veel te korte leven was haast voorbij.
Maar weer kwam ze overeind. Opstaan, zei ze, nu nog bozer dan eerst. En eindelijk begreep ik wat ze bedoelde. Ze moest naar de W.C. Door de morfine werkten haar darmen niet goed; duurde het soms dagen voor er wat uitkwam.
Ik schoof de postoel aan het bed en tilde Bibian erop. Ze zei niets, maar dit was wat ze wilde. Met een laatste enorme krachtsinspanning perste ze haar darmen leeg. Ik tilde haar voorzichtig terug op bed en begon haar te verschonen. Toen ik opkeek zag ik tot mijn ontzetting dat ze dood was. Ze had niet willen sterven met volle darmen. Tot op het laatst dikteerde zij de voorwaarden.
Er zijn er die zeggen dat het beter is die laatste periode van aftakeling te vergeten. Dat ik me beter kan herinneren hoe het was toen Bibian nog gezond was. Maar waarom eigenlijk? Ik heb tot de laatste seconde van haar gehouden, van haar moed, haar woede, haar koppige verzet en haar sterke persoonlijkheid.
Voor mij was ze zeker niet minder mooi in die laatste ogenblikken. Het zijn immers allemaal kleine stukjes van het mysterie dat ze voor mij was: Bibian.



13 opmerkingen:

  1. Niets vergeten Klaas.
    In al je tranen, in al je woorden, en er tussen in, schuilt zo veel liefde.
    Bijzonder om te lezen.
    Wat jullie hadden samen, was mooi, en is mooi.
    Liefde.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Oh Klaas uit elk stukje, elke zin, elk woord blijkt steeds maar weer hoe groot jouw liefde voor Bibian is. Ik krijg er kippenvel van! Er zijn maar weinig mensen die het mogen meemaken om echte liefde te kennen. Koester dat alsjeblieft? Liefs, Annemarie

    BeantwoordenVerwijderen
  3. tjee klaas, ben er stil van! zoveel liefde... jouw mooie lieve Bibian..
    zocht deze week Bibian;s boek maar kon hem in de boekenwinkel niet vinden. dan maar via bol.com bestellen..

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Tranen in mijn ogen........wat eerlijk en liefdevol geschreven weer.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Net de documentaire gezien over je lieve en bijzondere vrouw. Wat schrijf je mooi over jullie leven en jullie liefde. Erg ontroerend en indrukwekkend.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Dit is een erg mooie en heel verschrikkelijke herinnering. De boosheid, van Bibian, die al bijna was verdwenen. Haar wil om leeg en schoon te zijn. Jouw liefdevolheid en schrik , het echte definitieve moment, dat onwezenlijke en onvermijdelijke ervan. Klaas, het was niet wat je wilde, maar wat je werd gegeven.
    Wees lief voor jezelf.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Klaas,
    Ben jij m'n spiegelbeeld waarin ik alles zie wat ook mij zo bekend is?
    Wat was jouw Bibian sterk, net als mijn Janny: regiseren tot het eind!
    Vergeet zeker de laatste periode niet, het hoorde bij haar leven, ook al viel het laatste deel niet in het begrip van "kwaliteit van leven". Maar, Klaas, onze vrouwen zijn wel een voorbeeld voor ons geweest en "ergens" weten ze dat we dat ook zien en zullen blij zijn hoe we over ze denken. Ook ik hield een blog bij, ben daar na haar crematie mee gestopt, maar schrijf het e.e.a. gewoon voor mezelf van me af.
    Jouw blog lees ik omdat het me helpt en sterkt in mijn verwerking. Dankjewel!

    BeantwoordenVerwijderen
  8. bibian heeft een moeilijk pad begaan
    nu moet jij dat pad bewandelen
    niets vergeten...........
    ze wilde niet
    maar ze moest opgeven
    er komen bij mij
    dingen van 39 jaar geleden
    boven drijven
    heel ver wegestopt
    snijdend............
    dus kennelijk nooit verwerkt
    blijf schrijven klaas
    je helpt niet alleen jezelf
    maar ook de lezers
    en dat is heel waardevol

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Ik bewonder je erg om de diepgaande en liefdevolle manier hoe je van haar gehouden hebt EN de toegewijde manier van verzorging toen het nodig was - dat is een bijzondere intense kracht.
    Vaak is het zo dat mensen met emotionele wonden hetzelfde omgaan als fysieke wonden. En in hun verzorging en bescherming er van, alles proberen te vermijden om die pijn van die wond weer te voelen. En zo dus gedrag gaan vertonen om de wond te bedekken - maar die wond heeft zuurstof nodig om te helen. Maar jij daarentegen lijkt zo mooi om te gaan met emtionele verwondingen > je laat ze er zijn en probeert ze niet met je gedrag te verdoezelen om dat je de pijn niet aan kan.
    Een krachtige manier om ook je eigen wonden te helen.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Mijn man Paul, is 26 januari jl. gestorven aan alvleesklierkanker en de manier waarop hij is gegaan is bijna een kopie van wat jij beschrijft, kippevel.
    Na een hele intense en soort vredige nacht zou de dag beginnen en vloog Paul ineens overeind 'ik moet er uit!'Hij leegde zijn darmen en ging. Waar hij is overleden, op de postoel, onderweg naar bed of in bed, ik weet het niet precies. Het was opeens zo hectisch en ik was geschrokken, druk bezig met redderen en toen ik voor mijn gevoel even niet opletten ging mijn Paul. Misschien gaf dat juist aan hem de ruimte die nodig was om te kunnen gaan? Ik heb het hier nog steeds heel moeilijk mee, was zo graag een stukje met hem meegegaan...
    Het lezen van jouw blog doet me goed. Het doet mij weer beseffen dat Paul zijn enorme kracht en alles zelf willen doen, een heel groot kado is geweest aan mij en onze dochters. Hierdoor hebben we in de tijd dat we met z'n vieren waren, ondanks de diagnose en het enorme lijden, ook het leven kunnen grijpen en er wat van kunnen maken. Jezus, wat mis ik hem toch en wat is het kaal zonder hem.
    Margot

    BeantwoordenVerwijderen