Ketamine - 2

Middelste zoon ligt vrijwel de hele dag in bed met buikpijn en pijn aan zijn nieren vanwege de ketamine. Ik probeer medelijden te hebben maar vecht tegelijk tegen mijn irritatie. Het is duidelijk dat hij niet in staat is zijn kat eten te gaan geven, dus fietsen mevrouw Janssen en ik naar de andere kant van de stad om poes gezelschap te gaan houden. Middelste zoon huurt met twee jongens een jongerenwoning in de Houthavens, alleen zijn die met vakantie zodat er niemand voor poes kan zorgen. De stad begint vol te stromen met extravagant uitgedoste types vanwege de gay-pride, die zich niet laten afschrikken door een beetje regen. Dat geeft me een goed gevoel.
    Poes is dolblij met wat aandacht. We gaan met haar in de binnentuin zitten waar ze zich laat bepotelen door een intimiderende rooie kater en vrolijk door het hoog opgeschoten gras huppelt. Na een uur vertrekken we weer; mijn hart breekt om poes alleen achter te laten in de jongerenwoning. Mevrouw Janssen vindt dat we haar moeten meenemen, maar ik aarzel. Middelste zoon wilde zonodig een kat, dan moet hij er ook maar zelf voor zorgen.
    Weer thuis ligt S. nog altijd in bed. Ik breng hem paracetamol en AA-drank, dat tegen de pijn in zijn nieren schijnt te helpen. Erg spraakzaam is hij niet.
    Aan het eind van de middag komt er een jongeman van de hulpverlening om te kijken hoe het gaat. ‘Ben je nog suïcidaal? Kun je dat aangeven op een schaal van één tot tien?’ vraagt hij geroutineerd. Op zijn T-shirt staat iets over surfen op Ibiza.
    S. zegt dat hij helemaal niet suïcidaal is, maar hij kijkt hem niet aan. 
    ‘En wanneer je weer naar je eigen huis zou gaan, hoe groot is dan de kans dat je weer ketamine gaat gebruiken?’ vraagt de hulpverlener. ‘Acht,’ zegt S. Daar word ik niet vrolijk van.
    ‘Hoe zie je de toekomst?’ vraagt de hulpverlener. ‘Wat zijn je plannen?’
    ‘Misschien een opleiding,’ antwoordt S. die al veel vaker met dit bijltje heeft gehakt, ‘of ergens werken.’ De hulpverlener is tevreden. ‘Als ze toekomstplannen hebben is de kans op zelfmoord niet heel groot, weet hij.
    S. geeft aan liefst zo snel mogelijk een detox te willen gaan doen, en dan aansluitend in rehab bij de Jellinek. Hij staat bovenaan de wachtlijst, maar wat dit in de praktijk betekent weet de hulpverlener ook niet.
    Mevrouw Janssen en ik beginnen over poes, of de hulpverlener denkt dat we haar moeten gaan ophalen, maar hij geeft aan dat dit niet zijn expertise is. Morgen komt er weer een nieuwe hulpverlener, zegt hij.
    Oudste zoon en dochter vinden we poes moeten gaan halen. Mevrouw Janssen vindt het ook, dus gaan we opnieuw naar de Houthavens, ditmaal met de Volvo 850 automaat, dwars door de gay-pride, met een kattenmandje in de achterbak. Bij mevrouw Janssen op schoot in de auto miauwt poes nerveus, maar bij mij thuis lijkt ze heel blij om S. weer te zien. Op het internet vinden we allerlei tips over hoe je een nieuwe poes en een poes met oudere rechten aan elkaar moet laten wennen. 

 

 

 

                                        Ketamine

Niet voor het eerst moet ik mijn vakantie onderbreken omdat mijn middelste zoon S. amok maakt. Zijn Litouwse vriendin is voor vier weken op familiebezoek in Vilnius en (je kan er de klok op gelijkzetten) dan gaat het mis. S. is namelijk extreem afhankelijk en heeft daarnaast een uitzonderlijk talent voor drama. Na drie mislukte zelfmoordpogingen (een doosje van mij gestolen Zopiclon slaapmedicatie, wat gedoe met een een van mij geleend bot Swissknife tijdens een interrail vakantie toen zijn toenmalige vriendin het uitmaakte en een wat serieuzere poging om zijn polsen door te snijden met een Blokker broodmes) heeft hij ons eeuwig in de tang. Als het maar even wat slechter gaat weet meneer precies hoe hij ons moet chanteren, manipuleren en ons allemaal wakker moet laten liggen: ‘want o god, als hij maar geen zelfmoord pleegt’.
    S. is inmiddels vierentwintig, maar gedraagt zich nog altijd als een kind. Als het even tegenzit geeft hij zijn weekgeld (zijn financiën worden godzijdank beheerd door budgetbeheer) uit aan ketamine en komt dan bij ons uitvreten omdat hij geen geld meer heeft om eten van te kopen. Meestal moet zijn oudere broer daarvoor opdraaien, die een veel te groot hart heeft en sowieso extreem zorgzaam is.
    Omdat eergisteren duidelijk werd dat het met middelste zoon helemaal niet goed ging, nodigde ik hem vanuit mijn vakantieadres in Eindhoven (veel leukere stad dan ik dacht!) uit dan maar bij mij te gaan logeren, oudste broer en jongere zuster zouden er dan wel voor hem zijn. Uiteindelijk is oudste broer hem op gaan halen, waarna S. alsnog een dikke gram ketamine achteroversloeg waarop hij begon te hyperventileren en half psychotisch werd. Dat resulteerde tot in de kleine uurtjes in druk telefoonverkeer tussen mij en oudste zoon, en later ook dochter, en de crisisdienst en daarna ook nog 112.
    Oudste broer en dochter verwijten mij slecht vaderschap: 'je moet nú naar huis komen, het is jouw zoon! Als S. bij ons logeert kunnen wij niet weg, we kunnen hem hier niet alleen laten, het is jouw probleem!' Ondertussen laveer ik tussen: ‘hij stelt zich aan, het is allemaal aandachttrekkerij’ en ‘stel je voor dat hij er echt een eind aan maakt, hoe moet ik mezelf dan ooit nog in de spiegel aankijken?’.
    Bijkomend probleem is dat meneer tegenwoordig een kat heeft, een prachtig, lief en aanhankelijk exemplaar, maar wanneer S. bij mij bivakkeert wordt er niet voor poes gezorgd. S, vindt dat broer en zus dat maar moeten doen, hij kan nu niet heen en weer omdat hij buikpijn heeft, een nawerking van de ketamine.
    Ik bied aan poes dan maar voorlopig bij ons te laten logeren (ik was er sowieso op tegen dat hij die kat nam, ik vond hem daar nog niet stabiel genoeg voor, maar toen ik dat uitsprak waren de rapen gaar en verbrak hij een paar weken het contact, kankerhomo, jij bent de slechtste vader ooit, etc.), maar S. zegt dat hij me niet vertrouwt en dat hij toch wel weet dat ik poes dan zal houden. Nou zit ik helemaal niet op nog een kat te wachten maar ik voel me toch wel verantwoordelijk. Natuurlijk krijgt hij zijn kat weer terug, probeer ik hem uit te leggen. Maar S. wil er niet van horen. Hij ligt boos in zijn onopgemaakte bed in zijn vroegere jongenskamer in zijn ouderlijk huis waar hij nu al bijna zes jaar niet meer woont.
    Ik vertrouw je niet, zegt hij. Ik ga straks wel naar huis om voor mijn kat te zorgen.
    We weten allebei dat dat onzin is. Daarnaast ben ik er niet van overtuigd dat hij geen ketamine meer heeft. Ik hem hem gezegd dat er in mijn huis geen drugs worden gebruikt, en dat als ik hem daarop betrap hij sowieso moet vertrekken.
    Uiteindelijk heb ik hem een ultimatum gesteld: als je voor elven je kat geen eten gaat geven, ga ik hem ophalen en blijft hij voorlopig bij mij, tot je zelf weer in staat bent voor hem te zorgen. 
    Inmiddels in het half tien. We gaan het zien.
     
    
    

 

 

Links

Ik heb altijd links gestemd en eigenlijk al mijn vrienden zijn links, van PvdA en Groen Links tot S.P. De eerste keer dat ik mijn lidmaatschap van de PvdA opzegde was toen Diederik Samson illegaliteit strafbaar wilde maken; ik vermoed bij wijze van knieval naar het toen nog in opkomst zijnde populisme. Ik heb hem op zijn partij-e-mail-adres daarop aangesproken en gedreigd mijn lidmaatschap op te zullen zeggen. Klaas ten Holt, componist ondertekende ik. Nooit antwoord gehad natuurlijk. Het voorstel is trouwens weggestemd, maar toen was ik al geen lid meer. 
    Omdat Fortuyn de verkiezingen leek te gaan winnen ben ik van schrik lid geworden van de S.P., en daar ik nu eenmaal lid was en vond dat ik me dan bij een door mijn partij georganiseerde demonstratie niet mocht drukken begaf ik me naar de Dam waar we gingen ageren tegen het een of ander (ik geef het toe: ik ben vergeten wát) dat ik ook een schande vond. Bij nader inzien denk ik dat het iets met het klimaat te maken had. Maar aangekomen op de Dam bleek de demonstratie gekaapt door militante anti-Israël S.P.’ers, compleet met Palestijnse vlag en Arafat sjaal. Ik had het kunnen weten: het klimaat, daar zitten de joden achter. Ik ben uiteindelijk maar drie maanden S.P. lid geweest. 
    En nu schreeuwt links moord en brand over diezelfde criminalisering van illegalen door ons demissionaire kabinet. Je mag natuurlijk van mening veranderen, maar ik vind er toch wat van.
    Op de een of andere manier stel ik me bij links toch iets anders voor dan bij hoe het zich nu profileert en waar het voor staat. Links hoort volgens mij vooral sociaal-voelend te zijn, betrokken, opkomend voor de zwakkeren in de samenleving, geëmancipeerd, weldenkend, etc. Maar ik zie om me heen vooral mensen die het zich gemakkelijk kunnen permitteren om links te zijn, omdat ze geld genoeg hebben, een fijne goedbetaalde baan hebben of een riant pensioen, en dus geen enkel risico lopen met hun linkse identiteit, waarbij ze hun meningen gemakzuchtig oplepelen uit de kranten die je leest als je links bent. 
    En wat is het grote thema van links heden ten dage? De veel te hoge huren? De zorg of het onbetaalbare eigenrisico? De teloorgang van het onderwijs? Het milieu? Of desnoods de kaalslag in de kunsten? Wel of geen asielzoekers? Uitbuiting van illegalen? Welnee: Israël! Dat verdomde landje aan de kop van de Méditerranée, dat zelfbenoemde uitverkoren volkje waar het veel te goed mee gaat. Allang geen arme sloebers uit de Shtetls meer, rijp voor de gaskamer, maar welvarende ondernemers, aan de top in de wetenschap en de kunsten, militair stevig in het zadel. Ze hadden zich daar nooit mogen vestigen om hun eigen staat te stichten op het grondgebied van de Palestijnen (ze noemden zichzelf toen nog niet zo, Arafat heeft de merknaam verzonnen) die daar al eeuwen woonden.
    Dat de werkelijkheid heel anders is, veel complexer met aan beide kanten daders en slachtoffers en Engeland in een uiterst dubieuze rol, wordt gemakkelijk onder het tapijt geschoffeld.
    En nu is er dan de genocide en de etnische zuivering in Gaza. Ook al zijn de bewijzen flinterdun, moeten toonaangevende kranten regelmatig hun overhaaste berichtgeving rectificeren, blijken de bronnen vrijwel altijd door Hamas gecontroleerd; het maakt niet uit: Barbertje moet hangen. Die joodse staat had daar immers nooit mogen zijn!
    Maar ondanks alles zie ik mezelf toch als links, als socialist, maar dan met een kleine afwijking: ik ben vóór Israël. Ik zie mezelf dan ook niet snel op de V.V.D. stemmen, laat staan op een van de nieuwe populistische partijen, maar Timmermans met zijn gespeelde verontwaardiging gaat mijn stem zeker niet krijgen. Dat hele Israël of de Palestijnse zaak interesseert hem namelijk geen biet, het is gewoon een ordinaire bliksemafleider van de binnenlandse problematiek, die hij en zijn partij toch niet kan en gaat oplossen. En hij weet: twee miljoen moslims in Nederland, dat zijn een hoop potentiële stemmen. Geen verbinder ook, Timmermans. Net zo polariserend als zijn tegenstrevers.

 

Israël - 3

Er is in het Westen een vreemde focus op Israël, ik denk vanwege de holocaust en het taboe op antisemitisme in de jaren na de oorlog. Het was er wel, maar het mocht niet benoemd. En nu mag het eindelijk weer, alleen doen we net of het iets anders is: antizionisme. En dan vanuit de misconceptie dat het zionisme een beweging is die uit is op etnische zuivering en genocide op alle Palestijnen. Ik zeg: zoek het maar het eens op. Het zionisme is niets anders dan het streven van de joden naar een eigen staat in Israël. Het zegt niets over de vorm daarvan, het gaat alleen over een veilige thuishaven voor joden, al of niet religieus, en het is een reactie op het heftige antisemitisme en de pogroms op joden in Europa. En nu er voor de joden een sterke en veilige thuishaven is, mogen we ze weer haten en wegpesten.
    Je kunt er natuurlijk wat van vinden dat Israël er is, of er misschien helemaal niet zou mogen zijn (geldt dat dan ook voor Jordanië, Syrië en Libanon? Ongeveer even oud en net zo geconstrueerd), maar het is een gepasseerd station, Israël is een feit, en het zal voorlopig niet verdwijnen. Het staat militair zeer sterk en is een belangrijke economische factor. En Israël heeft inmiddels vrede gesloten met Egypte, Jordanië, de Verenigde Arabische Emiraten en Bahrein.
    Ik denk ondertussen dat er zeker mogelijkheden zijn voor een vreedzame co-existentie van Israëliërs en Palestijnen in of met Israël in enige vorm (één, twee of drie staten), maar alleen en pas dan wanneer Hamas weg is. Hamas is namelijk helemaal geen bevrijdingsbeweging zoals sommigen ook hier in Nederland denken (tenzij je Isis ook een bevrijdingsbeweging noemt), het is ook geen regering of vertegenwoordiging van de Gazanen of de Palestijnen. Je kunt met iedereen onderhandelen, maar niet met een terreurbeweging.
    En helaas is er in de omliggende Arabische landen ook nog eens nauwelijks sympathie voor de Palestijnen (dus los van Hamas). Niemand wil de Palestijnen, dat is hun tragiek. Israël ook liever niet, maar ze moeten wel; ze zijn er en ze gaan niet weg. Dat snapt elke Israëliër, ook als hij voor de camera iets anders beweert (dat noem je populisme: als Wilders dat over vluchtelingen of Marokkanen doet, lachen we hem uit, als Smotrich en Ben Gvir het doen, nemen we ze ineens serieus).  
    Maar met Netanyahu valt gelukkig prima te onderhandelen, die heeft namelijk geen principes (zoals Hamas die juist wél heeft). Netanyahu vindt alles best zolang hij maar niet de gevangenis in hoeft. Hij is een schurk, maar ook een opportunist, en precies daar liggen de kansen. Hij heeft niet voor niets Trump voorgedragen voor de nobelprijs voor de vrede, natuurlijk wil hij vrede, niet vanwege het leed van de Palestijnen, niet vanwege de oorlogsdreiging voor Israël, maar voor hemzelf, om zijn eigen hachje te redden. 
    Ik denk dan ook werkelijk dat het goed gaat komen, tenzij Iran roet in het eten gooit met een atoombom, maar die kans lijkt me niet meer zo groot. Ik denk trouwens sowieso niet dat iemand een atoombom op Israël zou gooien, vanwege alle heilige plaatsen en de historie. Dat is toch een soort vragen om een Armageddon.
    En hou eens op over die etnische zuivering en die genocide. Er vallen veel doden, dat is duidelijk, maar etnische zuivering? Zoiets als Hitler wilde (en deed) met de joden in Europa? Als Israël werkelijk uit is op etnische zuivering, dan vind ik dat ze het slecht aanpakken. Het lijkt me niet heel moeilijk voor het IDF om die klus te klaren. Gaza is een stuk overzichtelijker dan al die joodse shtetls van voor de oorlog in Europa. En Israël heeft ook alle tijd gehad, het bestaat al sinds 1948. 
    Sorry, noem mij naïef, of blind, maar ik geloof er niets van, en dus ook niet van die vermeende genocide. Ik zeg niet dat Israël het goed of ethisch aanpakt, maar het doel is niet etnische zuivering. Het doel is voor eens en voor altijd af te rekenen met Hamas.

 

 

 

Israël - 2

Misschien ten onrechte, maar ik ben ook hoopvol over een oplossing van het conflict, misschien zelfs al in de nabije toekomst. Dat het zo niet kan doorgaan is volgens mij aan alle partijen wel duidelijk, behalve aan Hamas, dat juist gedijt bij verdere escalatie. Zonder Israël vrij te willen pleiten van schuld aan de hele situatie, zowel op de Westbank als in Gaza, denk ik toch dat het Hamas is, en alléén Hamas, dat een oplossing in de weg staat.
    Ook in Israël raakt men onderling meer en meer verdeeld. Actiegroepen halen het nieuws en spreken van genocide, soldaten proberen zich te verenigen in een protest tegen de brute interventie van het IDF in Gaza en Israël zal zich realiseren dat de wereldopinie zich gevaarlijk tegen haar keert.
    Maar wat moet er dan gebeuren? Terug naar het Gaza van vóór 7 oktober lijkt me geen optie, dan blijft alles bij het oude en kun je wachten op de volgende escalatie waarbij er onder de Palestijnen opnieuw de meeste slachtoffers zullen vallen. Hamas hoopt denk ik de wereldopinie zo te kunnen manipuleren dat Israël uiteindelijk genoeg zal verzwakken zodat het zich niet meer zal kunnen verdedigen, of dat de gezamenlijke Arabische wereld zich tegen Israël zal keren in een nieuwe grote vernietigingsoorlog, zoals de Yom Kipur oorlog eigenlijk was bedoeld. Maar ik denk niet dat dit realistisch is; ook in de Arabische wereld zitten ze niet op het wereldkalifaat te wachten, zeker niet als de energietransitie werkelijkheid wordt.
    Hamas moet dus weg uit Gaza. Iedereen die denkt dat dit een legitieme verzetsbeweging is die vecht voor de vrijheid van het Palestijnse volk vergist zich, het is een doodenge, maffiose, criminele sekte met een gestoord wereldbeeld. Hamas is echt het laatste dat de Palestijnen nodig hebben in Gaza. 
    Ik denk dat het vertrek van Hamas ook onvermijdelijk is, Israël zal niet stoppen totdat ze de oorlog heeft gewonnen, koste wat kost. Dat betekent dat er dus nog meer slachtoffers zullen vallen, nog meer honger, ellende, vernietiging. Ik vind daarom ook dat het Westen zich veel constructiever zou opstellen wanneer het zich veel harder tegen Hamas zou uitspreken en druk zou uitoefenen op de paar staten die Hamas nog altijd steunen. In dat licht vind ik het besluit van onze demissionaire regering om een inreisverbod voor de ultra rechtse schurken Smotrich en Ben-Gvir lachwekkend (daar zullen ze in de knesset wakker van liggen, kunnen ze niet meer naar de hoeren en daarna wiet scoren bij de Buldog in Amsterdam) en totaal de plank misslaan. Hamas moet weg, zo simpel is het.
    Maar daarna wordt het ingewikkelder, want hoe dan verder? De twee-staten-oplossing maar weer gaan uit-onderhandelen? En met wie dan? Wie gaat de Palestijnen in Gaza straks vertegenwoordigen? En zijn het wel twee staten, zijn het er niet eigenlijk drie: Israël, de Westbank en Gaza? Want Gaza en de Westbank hebben ieder een eigen en onderling vijandige regering.
    Als ik een Palestijn was zou ik denk ik liever een Arabische Israëliër zijn in een redelijk democratisch land met op papier gelijke rechten voor iedereen, vrijheid van godsdienst (de Al-Aqsa, provocerend gebouwd op de tempelberg bovenop de ruïnes van de tempel staat er nog steeds, ook Israëliërs zijn er trots op) en vrijheid van meningsuiting. (dat daar ook wel iets op af te dingen valt, is mij heus wel duidelijk, maar dat geldt net zo goed voor de V.S. en zelfs voor het ó zo liberale Nederland)
    Misschien was de suggestie die violist Yehudi Menuhin ooit in Israël deed dan toch niet zo onzinnig: één staat met Jeruzalem als hoofdstad, met om de beurt een joodse, een islamitische en een christelijke burgemeester, met dan steeds een vertegenwoordiger van de niet regerende religies als loco burgemeesters.     

Enige gedachten over Israël en Gaza.

Allereerst zou ik zeggen: alle gijzelaars meteen vrijlaten voor zover die nog in leven zijn, Hamasstrijders ontwapenen en dwingen te vertrekken (niemand wil ze natuurlijk hebben, dat is een bijkomend probleem, de moslimbroederschap is in Egypte en Jordanië bij de wet verboden, in de omringende Arabische landen is sowieso weinig sympathie voor de Palestijnen en zeker niet voor Hamas), dan vredesonderhandelingen, liefst geleid door een ander daartoe gekwalificeerd land. Wat mij betreft de V.S. met Trump als vredestichter. Mij maakt het niet uit wie daarvoor de credits krijgt: vrede is vrede.
    Maar zolang Hamas in Gaza blijft, zal er nooit vrede komen. Als Israël zich nu terugtrekt, kun je wachten op de volgende 7 oktober. Het is natuurlijk verschrikkelijk voor de Gazanen - hoewel ik ook de weerzinwekkende beelden op mijn netvlies heb van juichende Gazanen bij het aanzicht van gelynchte festivalgangers en andere ontvoerde Israëliers. Ik denk dat geen land ter wereld het soort buren zou tolereren als Gaza onder Hamas. 
    Hamas wil namelijk helemaal geen vrede, Hamas wil een wereldkalifaat, en daarin is geen ruimte voor joden (daar is niets geheimzinnigs aan, het staat gewoon in de statuten) en uiteindelijk ook niet voor Christenen of wie dan ook die zich niet wil conformeren. Hamas is geen romantische underdog, zoals veel misleidde jongens en meisjes in het Westen lijken te denken (Queers for Palestine, LGBTQ for Palestine, Dutch Scholars for Palestine, etc.), maar een levensgevaarlijke, nietsontziende sekte. Hoe vreselijk het ook is voor de 'gewone Gazaan' (de hardwerkende Gazaan, zou Yeşilgöz zeggen), je kunt dit niet naast je gedogen. 
    Of Israël het in Gaza goed aanpakt is een ander ding. Maar het is gemakkelijk om vanaf de zijlijn moord en brand te roepen: ga er maar eens aanstaan. Hoe opereer je in een klein, afgesloten gebied met Hamasterroristen (die er net zo uitzien als de andere Gazanen, ze dragen geen uniform) die niet aarzelen Gazanen (hun eigen bevolking) als menselijk schild te gebruiken, zich in of onder ziekenhuizen en scholen te verbergen, hulpverlening te frustreren en voedseltransporten te saboteren, gijzelaars (Israëlische staatsburgers) onder afschuwelijke omstandigheden gevangenhouden, geen vrede willen, bereid zijn om alles en iedereen aan hun absurde droom van een wereldkalifaat op te offeren. 
    En ook: waar is de mondiale verontwaardiging over al die andere vreselijke conflicten en agressoren? Ik vind het absurd om van Israël vanwege de holocaust te eisen of te verwachten dat het zich niet mag verdedigen tegen terrorisme. Ik ben blij dat Israël er is, en ook nog in staat is zich te verdedigen. Een fijn idee ook, nu antisemitisme weer (dit keer vermomd als anti-zionisme) salonfähig is (dat moet je de politieke islam nageven: ze hebben hun pr prima op orde, de Arafat-sjaals zijn niet aan te slepen) en joden (die niets met het conflict van doen hebben) weggepest worden aan onze universiteiten, joodse scholen en synagogen worden bedreigd of beklad, joden zich op straat niet openlijk als jood kunnen profileren. 
    En tot slot: Heerlijk voor al die Israël bashers om zo zeker te weten het morele gelijk aan hun kant te hebben, toch? Wij zijn goed en zij zijn slecht. Was het maar zo simpel...

 

Opera dagboek

Een paar jaar geleden las ik de roman De Joden van Nachoem M. Wijnberg uit 1999 en schreef daar een kort essay over op mijn blog. Het was mij meteen duidelijk dat ik er iets mee moest, liefst in de vorm van een door mij te componeren opera, maar dat het niet gemakkelijk zou worden was eveneens duidelijk.
    De Joden, een roman, staat er op het titelblad; maar dan wel een roman in de vorm van een toneelstuk, en dan ook nog een praktisch onuitvoerbaar toneelstuk, vanwege de vele personages en opsommingen van wetten en gebruiken uit de Talmoed, briljante, maar voor een niet ingewijde in de Joodse cultuur, de filosofie en de wereldliteratuur (ik overdrijf misschien een beetje, maar toch niet heel erg veel) onnavolgbare verwijzingen, raadselachtige dialogen en vreemde handelingen.
    Nachoem was gelukkig meteen enthousiast en begon al snel zijn correspondentie met ‘tot ziens in Bayreuth’ te ondertekenen.
    Dramaturg/librettist Carel Alpenaar, met wie ik al eerder aan andere projecten werkte, zag eerst nog problemen in verband met de complexiteit van de roman en de vele personages, maar werd gaandeweg steeds enthousiaster. In een heleboel gezamenlijke sessies (soms met Nachoem erbij om een en ander voor ons te verklaren) in Carels huis aan de Amsterdamse Prinsengracht lukte het tot een zeer bruikbaar libretto te komen, dat aan de ene kant recht deed aan Nachoems geesteskind, maar tegelijk voor mij als componist werkbaar was en vooral ook zingbaar!
    Toen het libretto klaar was, vroeg ik dichteres/vertaalster Annelie David om het voor mij naar het Duits te vertalen. Deels omdat het verhaal zich voor een groot gedeelte in Berlijn afspeelt, Walter Benjamin en Heidegger prominent aanwezig zijn, maar ook omdat een Duitstalige opera nu eenmaal een grotere potentiële reikwijdte heeft dan een Nederlandstalige. Daarnaast vind ik Duits een mooie taal (mijn joodse moeder zou zich omdraaien in haar graf) met een in mijn oren grote expressiviteit van klank. Componeren in een andere taal dan je moerstaal geeft daarbij ook een prettig soort distantie tot de woorden en hun betekenis.
    Gewapend met een fantastisch en wat mij betreft zeer inspirerend Duitstalig libretto en een ronkende wervende tekst (zoiets noem je tegenwoordig een pitch, meen ik), probeer ik inmiddels operahuizen voor het project te interesseren.
    Tegelijk ben ik ook maar gewoon begonnen met het componeren van de eerste acte van drie, waarin het drama zich ontvouwt. We schrijven 1940: Stalin (die in zinnen van zelden meer dan één woord spreekt) maakt zich zorgen vanwege de machtsoverdracht in Duitsland van Hitler aan de Frankfurter Schule, en vraagt Beria, zijn handlanger en hoofd van de Russische geheime dienst, op onderzoek uit gaan: zou zoiets hemzelf ook kunnen overkomen? Hoe groot is de invloed van de geheime internationale joodse samenzwering…

wordt vervolgd!