Gesprek

Wat ik het meeste mis, geloof ik, is het overleg. Iets verzinnen, ergens in mijn hoofd mee bezig zijn en dat dan te opperen. Door het uit te spreken, woorden te geven, wordt vaak al duidelijk of het zinnig is of niet.

Als je alleen bent spreek je je gedachten niet uit. Dat is logisch, maar het heeft een verlammende werking op de voortgang, en dus op de levensvatbaarheid van ideeën. Als je het niet uitspreekt kan niemand je bovendien aan je woorden houden; er op terugkomen: je ging toch een film maken? Ben je al verder met je boek, je liedje, je opera?

Ik merk dat ik graag aan anderen vertel waar ik me zoal – in mijn hoofd – mee bezighoud. Dat levert soms een wat glazige reactie op. Dat is ook precies waar jij me altijd voor waarschuwde: je praat te veel, vertelt te veel. Dat kun je thuis wel doen, maar wees er buiten de deur maar liever een beetje voorzichtig mee. De aanmatigheid van de schepper, weet je wel.

Tegen jou kon ik altijd alles zeggen. Jij zou me nooit ontmoedigen, terugfluiten, uitlachen. Je begreep dat het allemaal gewoon maar ideeën waren die op hun levensvatbaarheid getest moesten worden door de taal; besproken moesten worden.

En ik luisterde net zo graag naar al jouw plannen; bekeek opzetten en schetsen, luisterde naar oerversies van ‘mogelijke’ nieuw liedjes.

Ik dacht dat het zo hoorde. Dat dit de enige manier was om samen te zijn, met elkaar om te gaan. Als sparring partners, coaches, vertrouwenspersonen, amateurpsychologen, boksballen. Naast al het andere natuurlijk, maar daar gaat het hier niet over.

Misschien was dat wel wat ons het meeste bond. De noodzaak ons uit te drukken in het daartoe meest geëigende medium, (muziek, taal, beeld, wat dan ook) met een soort aan het naïeve grenzende compromisloosheid, grote onzekerheid en tegelijk grote vastberadenheid, en de behoefte – en de vervulling daarvan - eindeloos te overleggen.  

Daarvoor is een groot wederzijds vertrouwen nodig, realiseer ik me nu. Ik dacht al die tijd dat het iets vanzelfsprekends was.

En op een bepaalde manier ben ik nog altijd met je in gesprek. Stel ik me bij alles voor ‘wat jij ervan zou zeggen’, bedenk ik me soms dat iets jouw goedkeuring waarschijnlijk niet zou kunnen wegdragen.

Dat geeft gelukkig niet. Ook toen je er nog was lieten we elkaar vrij in de uiteindelijke beslissing over de voltooide versie. Geloofden niet in het bestaan van het absolute, wel in het mogelijke. We vonden niet alles van elkaar per se even fantastisch of ‘mooi’; respecteerden onze verschillen. Het ging ook niet om het resultaat, maar om de weg ernaartoe, al maakten we ons natuurlijk wel een voorstelling van het eindpunt. De bestemming. De toets.

Het eindeloze ‘maken’, en het bespreken ervan. Het gesprek, het huwelijk als een eindeloos gesprek. Wat zou het anders moeten zijn.