School

‘Papa, mag ik vandaag thuisblijven? Het is de laatste dag voor de vakantie en we gaan toch niets doen op school.’ S. heeft natuurlijk gelijk. Bovendien is zijn fiets gestolen, regent het en moet hij helemaal naar Amsterdam Noord.
    ‘Geen sprake van, je gaat gewoon naar school,’ zeg ik streng. S. staat er dermate slecht voor dat het mij niet verantwoord lijkt hem nu een spijbeldag toe te staan.
    Mijn kinderen mogen overigens van mij alledrie, twee keer per jaar één dag spijbelen. Dan meld ik ze ziek en gaan we samen iets leuks doen.
    Mokkend gaat S. toch maar school. Ik vraag me af hoe ik hem moet motiveren om zijn schoolwerk te doen. Als ik hem Duitse werkwoord vervoegingen overhoor, blijkt dat hij zelfs de volgorde van de vervoegingen niet weet. Het interesseert hem gewoon niet, en geef hem eens ongelijk.
    S. spreekt daarentegen wel vloeiend Engels en leest met gemak Engelse boeken. Zijn kennis van de grammatica zal ongetwijfeld zwak zijn, en zijn spelling onvoldoende, maar hij kan zich uitstekend redden. Dat leert hij van al die computerspelletjes die hij speelt, en van de films die hij illegaal downloadt. Hij leert en onthoudt alleen wat hij nodig heeft, de rest neemt hij niet op.
    Dat lijkt mij Darwin in de praktijk.
    ‘Willen jullie méér of mínder huiswerk!’ roept hij aan de ontbijttafel, en hij weet heel goed wie hij citeert. Hij leest de krant, volgt het nieuws. Hij pikt er uit waar hij wat mee kan in de veelheid van informatie en aanbod.
    Ik houd hem voor dat school belangrijk is - kennis is macht! -, dat hij altijd nog een niveau lager kan gaan, maar dat stijgen ingewikkelder is en hem bovendien extra schooljaren gaat kosten.
    Zelf deed ik helemaal niets toen ik zijn leeftijd had. Ik rookte, blowde en dronk: dat doet hij  voor zover ik weet allemaal niet. Ik weet heel zeker dat ik mijn ouders nachtmerries bezorgde, vermoedelijk dezelfde die mij nu bezoeken vanwege S.’ belabberde schoolresultaten.
    Ik preek, maar niet uit overtuiging: in feite praat ik gewoon mijn ouders na. Zouden die werkelijk geloofd hebben wat ze mij voorhielden: dat ik mijn kansen vergooide, mijn toekomst in de waagschaal stelde? Ik kan het mij nauwelijks voorstellen.
    S. staat gewoon in een lange traditie van Ten Holten die op school geen klap uitvoeren, hun ouders tot wanhoop drijven en uiteindelijk - net als iedereen - hun weg moeten zien te vinden. Ik zie hem ook niet verkeerde vrienden krijgen, radicaliseren en met een Chriet Titulaer baardje naar Israël gaan om in een kibboets te werken, daarvoor is hij veel te slim en veel te lief.
    Ik neem me voor hem vanmiddag maar niet te vragen hoe z’n Duits ging, en iets leuks met hem te gaan doen.