Albums

Toen mijn vader dood ging erfde ik de fotoalbums. Enige tientallen boeken vol verbleekte landschappen. Allemaal in hetzelfde grote formaat afgedrukt op mat papier bij de firma Capi Lux aan de Ceintuurbaan. Als ze klaar waren zocht hij eerst snel de mislukte en de foto’s die hij niet wilde er tussenuit. Die hoefde hij niet te betalen. Voor elk ingeleverd rolletje kreeg je gratis een nieuw. Ik vermoed dat ze bezuinigden op de fixeer. Fuji was zijn merk. Kleur, 400asa. Hij gebruikte een Yashica pocketcamera.

Eén zomervakantie schoot hij gemakkelijk twaalf filmrolletjes vol. Die werden allemaal netjes ingeplakt, soms bijgeknipt en van summier commentaar voorzien.

Op elke wandeling die hij maakte, schoot hij al gauw een half rolletje vol. Heel veel foto’s van de Schotse Hooglanden, wat minder van Israël (daar was het hem te warm om te wandelen) en de meeste van wandelingen in Nederland.

Ik hoefde niet lang na te denken. Alle foto’s waar hij, mijn moeder, ikzelf of een andere bekende opstond scheurde ik er uit om te bewaren, de rest verdween zonder pardon in de papierbak. Dan leverde slechts een handjevol op dat nog altijd opnieuw ingeplakt moet worden.

Bibian en ik maakten ook foto’s. Aanvankelijk analoog. Een enkel maal vulden we daar een album mee, maar de meeste zitten nog in de mapjes met de negatieven. Een grote doos vol.

Ergens halverwege de jaren negentig kocht Bibian een digitale camera van het merk Canon. Nooit meer mislukte of – erger – half mislukte foto’s. In feite helemaal geen foto’s meer. Alleen nog ‘files’ verspreid over diverse computers en een paar externe harddiscs. Geen enkel systeem, niet gelabeld of gedateerd.

In de laatste maanden van haar leven heeft Bibian één album samengesteld en ook nog laten printen van de reis die ze met Swip naar Londen maakte voor zijn tiende verjaardag. Vanwege de grote doses morfine die ze toen al had een ongelofelijke prestatie. Ze moest voortdurend overnieuw beginnen omdat ze alles kwijt was, of verkeerd had opgeslagen. De HEMA, die deze service online biedt, maakt het haar klanten niet gemakkelijk.

Een overgelukkig jongetje met zijn moeder in de London Eye, de London Aquarium en samen lunchend in The River Cafe.

Een tweede album – onze eerste en meest gekoesterde Spanje reis – is niet meer afgekomen. Ik vermoed dat ik er nooit meer iets mee ga doen. Honderden foto’s in vele mapjes. Ik krijg een steek in mijn maag als ik eraan denk.

Wat moet ik ermee. Bibian krijg ik er niet mee terug. Ik blader liever in mijn geheugen dan in mapjes of albums. Wel koester ik de portretten die door professionals van ons zijn gemaakt. Misschien moesten amateurs zich maar liever niet aan het medium wagen.

Vroeger lieten mensen die dat konden betalen hun portret schilderen. Dat hing dan soms een paar generaties aan de muur. Ik denk dat juist van onze tijd, waarin alles wordt vastgelegd en beschreven, vrijwel niets over zal blijven. Files en mapjes die niemand straks meer kan openen.